Die mit Tränen säen…

TIEN brengt in samenwerking met Renaissanceconsort de Vrijstad een programma met oude muziek onder leiding van Matthijs Overmars. Een mix van instrumentale en vocale muziek, met werken van onder meer Josquin, Lassus, Gesualdo, Schütz, Weelkes en Monteverdi.

De titel van het programma verwijst naar het vertrouwen dat ellende en leed kunnen leiden tot groei en verwezenlijking van idealen en geluk, dat afzien vergezeld kan gaan van hoop, moed, doorzettingsvermogen, van de kracht om vol te houden en het lijden te nemen voor wat het is. De weg is zwaar, maar het is de moeite waard.

In dit programma komen beide kanten aan bod: het lijden, de tranen, de wanhoop, het verdriet, die in de muziek vaak tot de meest intense en rijke expressievormen leiden (zoals in Weelkes’ When David heard). En daarnaast de bevrijding, de blijdschap, de vreugde en de schoonheid die jubelend bezongen worden, of met instrumenten nog eens extra feestelijk tot klinken komen (Monteverdi’s Jubilate Deo).

Muziek is hierbij de stilering van de hevigste en de meest tegengestelde menselijke gevoelens en emoties, waarbij het vocale en het instrumentale zich in dit programma soms verweven, soms contrasten brengen, maar altijd een oplossing hoorbaar maken uit de diepste pijn en ellende, en als zodanig al hoop en vertroosting bieden.

Renaissanceconsort De Vrijstad uit Vianen (dat een zelfstandig rechtsgebied was en niet onder het gezag van Holland of Utrecht viel) bestaat uit zeer ervaren amateurmuzikanten die elkaar kennen uit de vele barokensembles die Nederland rijk is. Een ensemble speciaal voor muziek uit de renaissance, de periode van ongeveer 1450 tot 1650, van Josquin des Prez tot Monteverdi en Schütz, was er echter nog niet.

Geïnspireerd tijdens internationale summerschools zoals die her en der in Europa plaatsvinden, besloten deze muzikanten daarom zelf zo’n ensemble te beginnen. Dat is nu een paar jaar geleden en inmiddels spelen ze door het hele land (en soms daarbuiten), met diverse koren en dirigenten.

De bezetting wordt steeds gekozen aan de hand van het repertoire maar omvat altijd strijkers – (alt)violen, gamba, cello, contrabas – en blazers: zinken (cornetto’s), sackbuts (baroktrombones), soms fluiten en dulcianen, met daarnaast een basso continuo van orgel en vaak ook luit. Renaissanceconsort De Vrijstad speelt op replica’s van historische instrumenten.